مدیریت در شرایط جدید 
اگر بپذیریم که کار و زندگی،» مجموعه ای از دادوستدها برای رفعنیازهای خود ودیگران« است، میزان رضایت هرکس در زندگی حاصل نوعو کیفیت ارتباطات و دادوستدهای او خواهد بود . اما هرنوع ارتباطو دادوستد تحت تأثیر شرایط حاکم است . اگر شرایط حاکم بردادوستد، شرایطی همراه با تحریم،تهدید و تحمیل باشد، بطور قطعارتباط ها و دادوستدها با » محرومیت،محدودیت و فشار« روبرومیشوند و نتایجی که حاصل میشوند، دلخواه و مطلوب نیستند .
دادوستد و کسب وکار در ایران سالهای طولانی تحت تأثیر انواعتحریم ها،تهدیدها و تحمیل های درونی و بیرونی، طبیعی و ساختگی،مقطعی و طولانی،حاد و مزمن، مستقیم و غیرمستقیم و ساده و . پیچیده بوده است و گاهی همه فعالان اقتصاد بویژه بخش خصوصی راگرفتار مسائل،مشکلات،فشار ها و آزارهای مادی ومعنوی وفردی و جمعیکرده است وآنها را وادار ساخته است .
اقتصاد ایران،اقتصاد تحریم های نو و کهنه و درونی و بیرونی بوده
است که بعلت پررنگ بودن آثار تحریم بیرونی بسیاری از تحریم ها
،تهدیدها و تحمیل های درونی و داخلی نادیده گرفته شده اند.
اگر واقع بین باشیم باید بپذیریم که اگرچه همه مسائل و مشکلات ما
با لغو تحریم های جهانی حل نمیشوند اما بطور قطع آثار پس از لغو
تحریم ها روی دادوستدها و کسب و کارها، اقتصاد کشور ، در سطح
خرد و کلان مشاهده خواهد شد .
مهمترین نکاتی که لازم است تا در مدیریت در شرایط جدید مورد توجه
جدی قرار گیرند عبارتند از :
1 - مدیریت در محدودیت
2 - مدیریت جبران
3 - مدیریت انتظارات
4 - مدیریت گذار
1 - مدیریت در محدودیت
درک محدودیت ها و برخورد درست با آنها و یا اداره کردن
محدودیت و جلوگیری از آثار منفی آنها اولین رکن مدیریت در
محدودیت است . لغو تحریم ها به معنای برطرف شدن همه محدودیت
2
ها و محرومیت ها در دادوستدها نیست . ما همواره باانواع
موانع و محدودیت ها روبرو میشویم و تنها راه مدیریت محدودیت
ها ، پذیرش واقعیت ها و تلاش برای کاهش و حذف محدودیت هاست .
»خلاقیت در محدودیت، مزیت در محدودیت و مطلوبیت در محدودیت« ،
ارکان اصلی »مدیریت در محدودیت« هستند که لازم است مورد توجه
قرار گیرند :
o استفاده از اطاق ایده و فکر برای یافتن ایده ها وراه
کارهای خلاقانه و جدید جهت مقابله با محدودیت هاو تحریم
های موجود و جدید 
o خلق جذابیت ها و مزیت های رقابتی جدید برای حفظ و تقویت
قوه رقابتی شرکت
o استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود برای بهره وری
بیشتر از طریق مدیریت درست موانع و مخارج و مدیریت
مناسب منابع و منافع
o جلوگیری از هدر رفتن،هدر دادن،ضایعات و ریخت و پاش های
آشکار و پنهان
o حفظ روحیه مدیریت در محدودیت در تمامی سازمان
2 - مدیریت جبران
اغلب فعالان اقتصادی ،بنابر دلایل و عوامل گوناگون »بحران« را
تجربه کرده اند و در نتیجه فرصتهای زیادی را از دست داده
اند وبا شرایط جدید، همه در جستجوی جبران فرصتهای از دست
رفته و از دست داده هستند . خطر بزرگی که ممکن است آثار
زیانباری در این مرحله داشته باشد، پدیده» هیجان جبران« است؛
هیجان جبران نوعی شتاب، بیقراری و هیجان زدگی برای جبران
کردن عقب راندگی ها و عقب ماندگی هاست .
این پدیده گاهی به صورت سرمایه گذاری های پراکنده، تحولات
ناشیانه و رقبای نادرست نمایان میشوند که به دلیل سطحی
نگری،ساده انگاری و عدم آرامش باعث ناتمام ماندن پروژه
ها،هدر دادن منابع و از دست رفتن فرصتها میشود .
در مدیریت جبران گذشته ، رعایت نکات زیر ضروری است :
 استراتژی های تدافعی برای جلوگیری از پس رفت
 اولویت بندی نقاط جبران
 الزامات و اقدامات مهم برای جبران گذشته
 تقویت روحیه
 »بردباری، امیدواری و استواری« برای نتیجه گیری دلخواه
 استفاده از مدیران ،مشاوران ونیروهای انسانی توانمند و
علاقمند برای جبران اثار بحران
3
 عدم پذیرش هرنوع پیشنهاد و ایده برای جبران
 توجه ویژه به دام های مربوط به هیجان جبران
3 - مدیریت انتظارات
یکی از مهمترین الزامات مدیریت پس از لغو تحریم ها، مدیریت
انتظارات است . در شرایط جدید گاهی انتظارات کاذب وناشدنی شکل می
گیرند که اگر کنترل نشوند بطور قطع مسائل و مشکلات جدیدی به وجود
می آورد .
مدیریت انتظارات کاذب نوعی رویکرد برای منطقی و معتدل کردن
انتظارات با توجه به واقعیات و امکانات است . گاهی آنقدر اینگونه
انتظارات متنوع و گسترده میشوند که عدم پاسخگوئی به آنها می
تواند بسیار آسیب رسان باشد . رعایت نکات زیر در این زمینه می
تواند مفید باشد :
 کنترل انتظارات از طریق آگاه سازی و بیان واقعیات
 تقسیم بندی و اولویت بندی انتظارات با درنظر گرفتن امکانات
 آموزش و اطلاع رسانی درست برای کنترل و مهار انتظارات اضافی
 پاسخ دادن به بعضی از انتظارات منطقی در کوتاه مدت
 خودداری از قول ووعده هایی که شدنی نیستند
 برنامه ریزی و تقویت امکانات برای پاسخ دادن به انتظارات
 عدم پاسخگوئی به انتظارات کاذب
4 - مدیریت گذار و سازگار
شرایط نوین دادوستد و کسب وکار، شرایطی است همراه با فرصتها و
تهدیدهای متفاوت و جدید . شناخت عوامل محیطی وتأثیرگذار بر
صنعت،بازار،کسب وکار و دادوستد وبررسی اثار احتمالی آنها نقش
مهمی در چگونگی گذار از شرایط تحریم و رکود به شرایط
بهبود،لغو تحریم و عبور از رکود دارد .
دوره گذار چهار مرحله دارد که عبارتند از :
دوره آمادگی برای بهبود
دوره بهبود
دوره آمادگی برای رونق
دوره رونق
پیش شرط مدیریت گذار ، آگاهی و استفاده از مهارتها و فنون »مدیریت
تحول« در ابعاد گوناگون و در تمامی سازمانهاست . اگر بپذیریم که
هریک از مراحل چهارگانه فوق نیازمند تغییر و تحولات گوناگون است
4
و تلاش کنیم تا دگرگونی ها در مسیر درست و هدفمندانه و هوشمندانه
دنبال شوند، بطور قطع به نتایج بهتر و مطلوبتری در مدیریت گذار
دست خواهیم یافت .
اکنون اغلب فعالان اقتصادی،بنگاه ها و شرکتها در مرحله گذار
هستند که توجه به نکات زیر می تواند باعث حرکتهای مفید در این
مسیر جدید شوند :
 تعیین کارگروه تحول برای دوره گذار به ریاست صاحب یا مدیر
ارشد
 توجه به عوامل آموزشی و انگیزشی جهت تحول
 بستر سازی برای بهبود از طریق بعضی از تغییرات اولیه
 بهبود از طریق »به سازی، بازسازی و نوسازی« در بخش های
گوناگون سازمان
 آمادگی برای رونق از طریق هم افزائی،همیاری و ارتباط با
دیگران
 رونق از طریق پویائی و سازگاری با تحولات و پاسخگوئی دائم به
نیازها، نیازمندان و فرصتهای بازار
 استفاده از مدلهای جدید کسب و کار و دادوستد از جمله مدل
مدیریت هم افزا شامل :
- مدیریتمالکیتی
- مدیریت ارتباطی
- مدیریت شراکتی
- مدیریت شبکه ای
 الگوشناسی و آگاهی از عوامل موفقیت دیگران و تنظیم الگوی
مناسب و متناسب با خود و شرایط حاکم
 مدیریت فرصتهای آشکار و پنهان،حال و آینده
 مدیریت تقاضاهای پنهان یا نیازهای پاسخ داده نشده
 مدیریت رشد و توسعه سودآور و پایدار